Zespół  Poporodowej Niewydolności Przedniej Ściany Brzucha. (PPAWIS)

Do niedawna  zmiany ściany brzucha jako następstwo ciąży uważano za zmiany morfologiczne tkanek. Badania przeprowadzone przez zespół Macieja Śmietańskiego w latach 2017-2020 dowodzą jednak, że chodzi o znacznie bardziej skomplikowaną jednostkę chorobową. Badania przeprowadzono na grupie ponad 250 chorych operowanych przez Dr Śmietańskiego. Rozejście kresy białej, a więc poszerzenie odstępu pomiędzy mięśniami prostymi brzucha prowadzi nie tylko do zmiany kształtu brzucha na stożkowaty. Jest również przyczyną bólu dolnego odcinka pleców, gdyż zaburza statykę całego tułowia. Zmiany skórne w postaci rozstępów i fartucha skórnego są nie tylko zaburzeniem estetyki, prowadzą do spadku samooceny, poczucia własnej atrakcyjności i zaburzeń w życiu seksualnym. Powodują utratę pewności w zrachowaniach społecznych np. wyjściu na plażę, basen, czy ćwiczeniach na siłowni. Dlatego aktualnie postuluje się ujęcie tych zmian – morfologicznych, neurologicznych i psycho-społecznych jako zespołu a nie izolowanej choroby ściany brzucha. 

W ostatnich 20-tu latach zespół występuje coraz częściej. Wiąże się to z późniejszym wiekiem zachodzenia w ciążę w populacji krajów rozwiniętych, a także z troską matek o dobry stan rodzonych dzieci. Wzbogacane diety, witaminy i suplementy prowadzą do wysokiej masy urodzeniowej płodów, a zatem do większego rozciągania brzucha w czasie ciąży. Jest zrozumiałym, że w czasie ciąży dobro dziecka jest priorytetem, więc nie można doszukiwać się jakiejkolwiek „winy” kobiet za stan brzucha po ciąży. Zespół jest więc chorobą znacznie obniżającą jakość życia, tak więc jego leczenie nie powinno być traktowane jako fanaberia chęci posiadania „płaskiego brzucha”. Wskazania do zabiegu są medyczne i mają charakter zdrowotny. 

W leczeniu operacyjnym celem jest kilka głównych priorytetów:

  1. Przywrócenie pozycji mięśni prostych i zaopatrzenie przepukliny pępkowej. Jest to istotne dla funkcji tułowia.
  2. Zabezpieczenie kresy białej przed nawrotem rozejścia, stąd wszczepienie implantu (siatki przepuklinowej)
  3. Zachowanie ciągłości otrzewnej, czyli nie otwieranie brzucha. Każde otwarcie jamy otrzewnej wiąże się z powstawaniem zrostów, jeśli więc można go unikać pozostawiając jamę otrzewnej nietkniętą na przyszłe dziesięciolecia życia pacjentki, nie należy tego robić. Stąd nie stosujemy także metod laparoskopowych, gdzie implant umieszcza się wewnątrz otrzewnej. 
  4. Nie uszkadzanie pochewek mięśni prostych. Z tego powodu nie stosujemy siatek w pozycji zamięśniowej (sub-lay), lecz naszywamy je na pochewkę przednią mięśnia (pozycja on-lay). Takie umiejscowienie implantu całkowicie chroni funkcję mięśni prostych.
  5. Zapewnienie efektu kosmetycznego poprzez wykonanie abdominoplastyki na koniec zabiegu. Cięciem w podbrzuszu (z usunięciem blizny pocięciu cesarskim) dochodzi się do całej kresy białej podskórnie. Niekiedy oprócz skrócenia płata skórnego konieczne jest przeszczepienie pępka – pozostawia to dodatkową kolistą bliznę wokół pępka. 

Tak wykonany zabieg zapewnia trwałe efekty i poprawia nie tylko wygląd, lecz także funkcję tułowia i wpływa korzystnie na opisane powyżej zaburzenia psychologiczne.

Zabieg wykonuje się ok. 6 miesięcy po ostatniej planowanej ciąży. W badaniach naukowych wykazano, że jeśli w procesie rehabilitacji rozejście kresy białej nie cofnie się do ok. 3 miesięcy po porodzie, nie będzie już takiej możliwości w późniejszym okresie, tak więc przedłużanie rehabilitacji nie ma tu sensu. Zabieg wykonuje się również po utracie masy ciała do poziomu oczekiwanego przez pacjentkę. Nie ma znaczenia jaki to poziom wagi, jednak gdy pacjentka planuje schudnąć powyżej 7-10 kg, zabieg odkłada się do tego czasu. Zapewnia to lepszy efekt kosmetyczny. 

Należy liczyć się z koniecznością uzyskania pomocy od osób bliskich w okresie pooperacyjnym. Przez min. 2 tygodnie po zabiegu pacjentki nie mogą podjąć się prowadzenia domu i opieki nad (małymi) dziećmi w pełnym zakresie. Całkowity czas rehabilitacji to ok. 6 tygodni.